در چه شرایطی مهریه به زن تعلق نمیگیرد ؟ (اطلاعات عمومی)

شاید این سوال اکثر آقایون باشه که در چه شرایطی مهریه به زن تعلق نمیگیرد ؟

 طبق قانون مدنی خانم به محض اجرای عقد ، مالک مهریه می باشد و می تواند هر نوع تصرفی در آن داشته باشد نو پرداخت می تواند متفاوت باشد ، پرداخت مهریه در سند ازدواج یا مهریه عند المطالبه است یا مهریه عند الاستطاعه که در هر دو مورد زن استحقاق مطالبه تمام مهریه را از شوهر دارد . برای اینکه فرق مهریه عندالمطالبه و عند الاستطاعه را بدانید دانستی مربوط به این مورد هم مطالعه بفرمایید ولی حالا این سوال پیش می آید که آیا طلاق دادن زن بدون مهریه هم امکان دارد و آیا شرایط و راهی وجود دارد که بتوان طلاق بدون مهریه انجام شود یا نه ؟

در مهریه عند المطالبه با دادن دادخواست مهریه توسط زن اگر مرد توان یک جای مهریه را نداشته باشد می تواند دادخواست اعسار از پرداخت دفعی مهریه را تقدیم دادگاه کند و تقاضای تقسیط مهریه کند که در این صورت نیز با پذیرش اعسار شوهر، مهریه تقسیط می شود ولی در مهریه عند الاستطاعه زن باید استطاعت مالی شوهر را برای پرداخت مهریه اثبات کند و به این معنی نمی باشد که مرد مستحق طلاق دادن زن بدون مهریه است.

اگر زن دوشیزه (باکره) باشد در طول زندگی مشترک و تا قبل از طلاق می تواند مطالبه همه مهریه را کند فقط بر طبق ماده ۱۰۹۲ قانون مدنی: «هر گاه شوهر قبل از نزدیکی زن خود را طلاق دهد زن مستحق نصف مهر خواهد بود و اگر شوهر بیش از نصف مهر را قبلا داده باشد حق دارد مازاد از نصف را عینا یا مثلا یا قیمتا استرداد کند.» پس در طلاق، زن باکره مستحق نصف مهریه می باشد. ممکن است زنی در زندگی مشترک و بعد از عقد نکاح، با مراجعه به یکی از دفاتر اسناد رسمی ذمه مرد را در اصطلاح حقوقی ابراء کند و یا این که مهریه را به شوهر ببخشد که همه این ها ارتباطی به عدم استحقاق زن در مهریه ندارد بلکه زن با اختیار خود حقی را که در مهریه داشته صرف نظر کرده است.


در طلاق توافقی یا طلاق از طرف زوجه نیز که به صورت طلاق خلع می باشد زن چیزی از مهریه را در قبال طلاق اصطلاحا بذل می کند که در این جا نیز زن با اختیار از مقداری از مهریه در قبال طلاق صرف نظر می کند که باز هم ارتباطی به عدم استحقاق مهریه به زوجه (زن) و ندادن مهریه توسط مرد ندارد.

اما اگر زن ناشزه باشد بدین معنی که از مرد  تمکین نکند و یا این که بیمار باشد و یا حتی مرتکب جرمی شده باشد و یا خیانت کند و مرتکب رابطه نامشروع شود، ارتباطی به مهریه او ندارد و همه این موارد مطلقا مانع دریافت و استحقاق زن نسبت به مهریه نیست و از اشتباهات رایج بین بعضی از مردم است که می پندارند رابطه نامشروع زن و یا ناشزه بودن او مهریه را از بین نمی برد.

اما در چه شرایطی مهریه به زن تعلق نمی گیرد ؟

طلاق دادن زن بدون مهریه توسط مرد به شرح ذیل است:

۱- بر طبق ماده ۱۰۸۹ قانون مدنی هر گاه عقد ازدواج (دائم یا موقت) بین زوجین به دلیلی باطل بوده باشد و بین آن ها نزدیکی واقع نشده باشد زن حق مهر ندارد.

۲- به استناد ماده ۱۱۰۱ قانون مدنی هر گاه به دلیلی نکاح بین زوجین، فسخ گردد و بین آن ها نزدیکی واقع نشده باشد زن مستحق مهر نخواهد بود تنها استثناء آن فسخ به دلیل عنن بودن مرد است یعنی مردی که توانایی عمل زناشویی نداشته باشد که در این صورت با فسخ نکاح زن مستحق نصف مهر خواهد بود.

3-  اگر زن و مرد مهریه ای تعیین نکرده باشند و قبل از تعیین مهریه ، زن فوت کند و رابطه زناشویی هم شکل نگرفته باشد ، باز هم مرد الزامی به پرداخت مهریه ندارد . اما در صورتی که رابطه زناشویی شکل گرفته باشد زن مستحق مهرالمثل است که ورثه زن می توانند آن را مطالبه کنند .


4-  علاوه بر موادی که ذکر شد و بر اساس آن زن مستحق مهریه نیست ، در برخی از شرایط ، مهریه زن به طور کامل به وی تعلق نمی گیرد . به عنوان مثال مهریه زن در دوران نامزدی و در صورتی که زن و شوهری قصد طلاق و جدایی داشته باشند در حالیکه زوجه دوشیزه ( باکره ) بوده و رابطه زناشویی میان آنها برقرار نشده باشد ، مهریه زن نصف می شود .

آیا زنی که بی مهریه است می تواند بعد از طلاق ادعای داشته باشد؟

زنان و دخترانی زیادی هستند که به دلایل مختلف مانند اجبار به ازدواج، هزینه شدن برای خون‌بها، مخالفت خانواده به ازدواج یا هر دلیل دیگری از حق مهریه چشم پوشی می کنند و بدون درج شدن رقمی درعقدنامه، به عقد دیگری درمی آیند.

این دختران که در بسیاری از موارد مجبور به طلاق می شوند، باید بدانند که قانون در مورد قوانین مهریه نیز طرف آنها را گرفته است.

کسانی که تصمیم به ازدواج می گیرند، باید بدانند که اگردر عقد مهریه‌ای برای آنها تعیین نشود، درهرصورت به آنها مهریه تعلق می‌گیرد، که این مهریه «عندالمطالبه» هم هست.

در این میان برقرار شدن رابطه میان زن و مرد نیز در میزان و رقم مهریه موثر است. به عبارتی اگر جدایی قبل از رابطه زناشویی باشد، مهریه با توجه به وضعیت مالی مرد محاسبه می‌شود که “مهرالمتعه” نام دارد. اگر جدایی بعد از رابطه زناشویی باشد، رقم مهریه متناسب با زنانی است که اطراف عروس هستند، این افراد که شامل خواهر، افراد آشنا و نزدیکان عروس می شوند. این مهر را “مهرالمثل” می نامند.

برای اطلاعات بیشتر شما به انواع مهریه هم میپردازیم :

مهریه تقسیم بندی های متفاوتی دارد اما در یکی از معروف ترین تقسیم بندی ها، به چهار نوع تقسیم می شود: مهرالسنه، مهرالمسمی، مهرالمثل و مهرالمتعه.

1- مهرالسنه

منظور از مهر السنه مهریه حضرت فاطمه زهرا و ۵۰۰ درهم است.

2- مهرالمسمی

همانطور که از نام آن مشخص است مهریه ای است که در عقد ازدواج ذکر می شود و مورد توافق زوجین قرار می گیرد.

3- مهرالمثل

مهرالمثل هم یکی دیگر از انواع مهریه است. زن و مرد می توانند در عقد نکاح، مهریه ای را تعیین نکرده و پس از وقوع عقد بر سر مهریه توافق کنند.

4- مهرالمتعه

اگر در عقد نکاح، مهریه تعیین نشود و مرد بخواهد که زن را قبل از نزدیکی، طلاق دهد باید مقداری را به عنوان مهریه تعیین کند و به زن پرداخت نماید. این مبلغ بستگی به وضعیت مالی مرد دارد. بنابراین تعیین میزان مهرالمثل به وضعیت خانوادگی زن و مهرالمتعه به وضعیت مالی مرد بستگی دارد.